رعایت رژیم غذایی مطلوب برای تنظیم دمای بدن، ارتقا سطح انرژی و بهبود خلق و خوی و خو در فصل سرما ضروری میباشد.
گرچه قابلیت و امکان کشت تمام محصول ها در تمام فصول سال به‌صورت گلخانه‌ای موجود هست، ولی محصولاتی که به صورت طبیعی و در فصل خودشان رشد می یابند، علاوه بر اینکه باعث به ایجاد کربن مازاد نمیشوند، از دید ارزش غذایی بی نیاز‌تر میباشند. میوه‌های پاییزی پر از گونه های ویتامین، آنتی اکسیدان و مواد معدنی می باشند.
معمولا سطح انرژی بدن در فصل پاییز و به‌طور کلی فصل سوز‌و‌سرما کاهش مییابد، بدین ترتیب می بایست مواد غذایی استفاده شود که علاوه بر افزایش دمای بدن، رفتار را بهبود بخشد و از بروز افسردگی دوری نماید.
متخصصان تغذیه فرنی، حلیم، ترکیب جو، غلات دیگر و شیر، گونه های سیب رنده گردیده همراه با دارچین و زنجبیل و شیرکم‌چرب ولرم را برای وعده ناشتایی مطلوب فصل سوز و سرما می دانند. در وعده نهار مصرف انواع حبوبات و صیفی جات به صورت سالاد پیشنهاد شده‌است. در وعده شام می‌توان از یک پروتئین بخار پز مانند ماهی یا سوپ بهره برد. به کارگیری فلفل و زردچوبه در غذابه خاطر خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ویتامین‌های موجود در آن‌ها پیشنهاد شده‌است. متخصصان آجیل، میوه‌های پاییزی و انواع دمنوش را تحت عنوان میان‌وعده پیشنهاد کرده‌اند.
سیب یکی مواردی میباشد که استفاده روزمره آن پیشنهاد شده‌است. هر عدد سیب میانگین، دربردارنده ۴ گرم فیبر و ۹۵ کالری میباشد. این میوه خوشمزه منشاء غنی ویتامین C و A و مواد معدنی فسفر، پتاسیم، کلسیم و آهن میباشد. در بخش اعظمی از کشورها از جمله ایالات متحده، سیب بعد از موز، دو‌مین میوه دوستداشتنی محسوب میشود. پژوهش ها نشان میدهد که نوشیدن آب سیب سبب ارتقا انتقال دهنده عصبی استیل کولین میگردد و با آلزایمر و پیری مغز مبارزه می نماید. فیبر موجود در سیب و خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن از بروز بیماری پارکینسون پرهیز مینماید، علاوه بر این سیب از پوسیدگی دندان دوری می کند و سبب سفیدشدن دندان می شود.
سیب دربردارنده ترکیباتی به اسم فلاونول میباشد که احتمال سرطان لوزالمعده را ۲۳ درصد کاهش میدهد. همینطور ترکیبات موجود در پوست سیب کار سلول‌های سرطانی کبد، روده بزرگ و سینه را کاهش می دهد. فیبر بالای موجود در سیب خواص ضد سرطانی فوق العاده‌ای، مخصوصا در روده بزرگ داراست.
مصرف یک سیب در روز، احتمال دیابت گونه ۲ را ۲۸ درصد کاهش میدهد. سیب با فیبر بالای خویش، عملکرد کلیه را بهبود میبخشد، همینطور از تجمع پلاک در شریان‌ها خودداری میکند و ترکیب فنولی موجود در پوست سیب، مانع از رسوب کلسترول در دیواره رگ‌ها میگردد. سیب دربردارنده یک آنتی اکسیدان به اسم کورستین میباشد که سبب می شود ریه‌ها اکسیژن بیشتری جذب نمایند.
موز یک گزینه مطلوب دیگر به عنوان میان‌وعده در فصل سرما است؛ یک موز با اندازه متوسط دربردارنده مواد مفید زیر میباشد:
-۱۲ درصد از فیبر موردنیاز روزمره را تامین می نماید. فیبر برای هضم غذا و کاهش ریسک ابتلا به دیابت موءثر میباشد.
-۱۷ درصد از ویتامین C موردنیاز بدن را تامین مینماید تا سلول‌های ایمنی بتوانند از بدن نگهداری نمایند و باعث پرورش و توسعه و گسترش سلول‌ها شوند.
-۲۰ درصد ویتامین B۶ بدن را تامین مینماید. ویتامین B۶ غذا را به انرژی تبدیل می نماید.
-۱۲ درصد پتاسیم موردنیاز بدن را تامین میکند. پتاسیم در گسترش سلول‌ها، بافت‌ها و اندام‌های بدن اثر گذار میباشد.
-۸ درصد از منیزیم موردنیاز بدن را تامین مینماید. این ماده معدنی در ساخت انرژی بدن و تنظیم فشار خون و گلوکز اثر گذار میباشد.
نور خورشید مهم‌ترین منشاء ویتامین D به شمار می رود. به همین علت کمبود ویتامین D در فصل سرما بسیار شایع میباشد دراین‌صورت این ویتامین بیشتر از روش مواد غذایی و اشکال تکمیل کننده در اختیار بدن قرار می گیرد. مواد غذایی مانند زرده تخم مرغ، ماهی، قارچ، گونه های پنیر، شیر، حبوبات، روغن ماهی، آب پرتقال و خاویار دربردارنده مقدار زیادی ویتامین D میباشند.
علاوه بر سلامتی جسمی، سلامت روان نیز بایستی درنظر گرفته شود. معمولا اشخاص در فصل سرما انرژی پایینی دارا‌هستند و از افسردگی شکایت می نمایند.
مطالعات پژوهشگران کالج دانشکده لندن نشان می دهد رژیم غذایی سلامت غنی از صیفی جات بازدارنده ابتلا به افسردگی می شود.
رژیم غذایی از روش اثرگذاری بر مغز میتواند بر سلامت روان تاثیر بگذارد. استرس اکسیداتیو که نوعی پروسه شیمیایی میباشد، مقاومت در برابر انسولین، تغییرات فشار خون و التهاب صرفا بخشی از زخم‌های ناشی از رژیم غذایی نامناسب می باشند که موجب جراحت دیدن مغز و در نتیجه اختلالات خلقی می گردند؛ ولی رژیم غذایی دربردارنده مواد ضد التهاب و آنتی اکسیدان که معمولا در میوه‌ها، صیفی جات و آجیل یافت میشود از مغز در قبال فشار اکسیداتیو مراقبت مینماید. همینطور بر اساس این پژوهش ها، رژیم غذایی بر شکل‌گیری نورون‌های مغزی به ویژه در هیپوکامپ که مسئول تهیه شرایط را برعهده داراست، مفید میباشد.
مطالعات دانشمندان آمریکایی نشان می دهد که مصرف ماهی در وعده‌های غذایی احتمال ابتلا به افسردگی را کاهش می دهد و سبب به بهبود اخلاق و رفتار میشوند. اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی ساختار غشای مغز و معیار دوپامین و سروتونین را تغییر و تحول می دهند. دوپامین و سروتونین از مهم ترین منتقل کننده‌های عصبی محسوب می گردند که نقش مهمی در افسردگی ایفا می کنند. علاوه بر این، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی مو جود در ماهی نیز در قبال افسردگی اثر محافظتی دارا هستند. انجمن قلب ایالات متحده پیشنهاد نموده است که دست‌کم دو مرتبهدر هفته، از ماهی در رژیم غذایی مصرف شود.
مطالعات پژوهشگران دانش گاه طبی دانشکده هاروارد نشان میدهد که مصرفمواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین B۱۲، فولیک اسید و پروتئین‌های گیاهی و گوشت سفید، باعث بهبود اخلاق و رفتار و حس شادی می شود.
شکاف بعضی عادت‌های غذایی و انجام بعضی دیگر که در بهبود خلق و خوی اثرگذار میباشند عبارتند از:
-از کربوهیدرات تصفیه گردیده تا حد امکان به کار گیری نکنید
استفاده از کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند آب نبات، شکلات، شیرینی و آرد سفید، در ابتدا به مصرف کننده حس انرژی میدهند؛ البته به‌سرعت بدن را خسته میکنند و برخلق و خو تاثیر منفی دارند. برخلاف تصور عموم، به کارگیری از خوراکی‌هایی که قند مصنوعی دارا‌هستند، سبب ساز شادی و احساس سرزندگی نمی شود.
-از مواد پروتئینی استفاده فرمایید
مصرفمواد پروتئینی، به ویژه پروتئین‌های گیاهی و گوشت سفید، منجر حس شادی میگردد و خلق و خوی را بهبود میدهند.
-از اسیدهای چرب امگا ۳ استفاده نمائید
اسیدهای چرب امگا ۳ یکی مهم‌ترین فاکتورهای بهبود اخلاق و رفتار و خو و رفع افسردگی میباشند.
-ویتامین B۱۲ و فولات را فراموش نکنید
پژوهش ها نشان می دهد که ویتامین B۱۲ و فولات (فولیک اسید) یکی مهم ترین منابع ایجاد منتقل کننده عصبی سروتونین میباشد که نقش مهمی در تولید حس شادی و نشاط دارااست.
-به کارگیری از غذاهای حاوی اسید آمینه
-موز
-تخم کدو تنبل
-چای بابونه
علاوه بر این راهکارهایی مانند عدم استفاده از وعده‌های سنگین غذایی، پیاده روی و ورزش منظم، خواب کافی، معاشرت با اشخاص خنده رو و شرکت در فعالیت های اجتماعی و خیرخواهانه، راهکارهایی برای بهبود کردار و خو و احساس شادی و سرمستی می باشند.
